W ciągu roku statystyczny Polak produkuje około 350 kg śmieci.[1] Sposobem na zmniejszenie zanieczyszczeń środowiska odpadami jest segregacja i recycling. Ograniczenie ilości produkowanych śmieci powinniśmy rozpocząć indywidualnie, od siebie i swojego domu.
Po pierwsze – zakupy
Przede wszystkim wybierając się do sklepu zabierajmy ze sobą torby wielokrotnego użytku (płócienne lub z tworzyw sztucznych), nie będziemy musieli używać jednorazowych toreb plastikowych oferowanych w sklepach. Kupując produkty chemiczne do pielęgnacji domu wybierajmy te w większych, ekonomicznych opakowaniach. Nie tylko wystarczą na dłużej, ale także pozwolą zmniejszyć liczbę trafiających do kosza opakowań po proszkach do prania, płynach do sprzątania itp. Przy zakupie kosmetyków, zwracajmy uwagę, aby nie wybierać produktów opakowanych w sposób wielokrotny, np. tubka z pastą do zębów dodatkowo umieszczona w pudełku. Na stoiskach z warzywami i owocami nie kupujmy artykułów umieszczonych na tackach, w plastikowych czy zafoliowanych pojemnikach. Sięgając po napoje, wybierajmy te w szklanych butelkach. Butelki szklane możemy wykorzystać wielokrotnie, natomiast plastikowe szybko lądują w koszu na śmieci. Coraz częściej na półkach sklepowych można spotkać produkty, których opakowania zrobione są z materiałów wtórnych − starajmy się wybierać właśnie takie.
Po drugie − przedmioty jednorazowego użytku
Całkowita rezygnacja z przedmiotów jednorazowego użytku może być niemożliwa, jednak postarajmy się jak najbardziej ograniczyć ich wykorzystanie. Jednorazowe naczynia stołowe, długopisy, maszynki do golenia, zapalniczki, czy serwetki są wygodne, ale powodują, że góra śmieci wokół nas rośnie bardzo szybko. Jeden długopis z wymiennym wkładem zastępuje aż 12 długopisów jednorazowych, zapalniczka nawet kilkadziesiąt jednorazówek, a płócienna serwetka jest nie tylko bardziej elegancka, może też zastąpić kilkaset zużywanych serwetek papierowych.
Po trzecie – jakość
Zwracajmy uwagę na jakość kupowanych artykułów, dotyczy to zarówno wyrobów przemysłowych, jak i odzieży, obuwia czy drobnego sprzętu domowego. Produkty te są droższe, jednak posłużą nam dłużej. Rozważając kwestię jakości, warto zwrócić uwagę na żywotność wyrobów. Doskonałym przykładem są nowoczesne źródła światła czy baterie. Żarówki energooszczędne służą o wiele dłużej niż tradycyjne, co powoduje, że nie musimy ich często wymieniać i wyrzucać do śmieci. Podobnie jest w przypadku baterii, mimo że jednorazowy zakup akumulatorków stanowi większy wydatek, to zastąpią one wiele „paluszków” i pozwolą na ograniczenie ilości odpadów niebezpiecznych. Myśląc o odpadach szczególnie szkodliwych, musimy pamiętać o lekarstwach. Nie kupujmy ich „na zapas”, gdyż potem i tak najczęściej wyrzucamy je z powodu przeterminowania.
Po czwarte – żywność
Według raportu Organizacji Narodów Zjednoczonych na świecie marnuje się około 1,3 mld ton żywności rocznie. W Polsce ponad 1/3 konsumentów przyznaje się do wyrzucania jedzenia. Na śmietnik trafia go rocznie około 4 ton i liczba ta ciągle rośnie.[2] Główne powody tego zjawiska to: dokonywanie zbyt dużych zakupów, przegapianie terminów przydatności do spożycia, niewłaściwe przechowywanie artykułów spożywczych czy podawanie zbyt dużych porcji posiłków. Najczęściej marnujemy pieczywo, wędliny, warzywa, ser, mięso oraz przetwory mleczne. Co zrobić, aby zmniejszyć ilość wyrzucanej żywności? Dobrym rozwiązaniem może być planowanie menu np. na tydzień i zgodnie z nim dokonywanie zakupów. Starajmy się też nie kupować żywności na zapas i w promocji.
Na zakończenie − porządki
W każdym domu co jakiś czas robimy gruntowne porządki, często wiąże się to z przeglądem ubrań, zabawek czy książek. Warto wstrzymać się z wyrzucaniem nieużywanych już rzeczy. Niepotrzebne ubrania czy zabawki można przekazać do domów dziecka, szpitali dziecięcych czy organizacji zajmujących się działalnością na rzecz ubogich lub umieścić w wystawianych w wielu miejscach pojemnikach PCK. Książki możemy oddać do lokalnych bibliotek, świetlic czy ośrodków pomocy społecznej. Zawsze można je również zanieść do punktu skupu makulatury.
Akademia Misia Haribo to długoterminowy, ogólnopolski program edukacyjno-społeczny zainaugurowany w 2007 r. Akademia pomaga maluchom poznać i zrozumieć otaczający świat poprzez twórczą zabawę i eksperymenty. W dotychczasowych edycjach programu dzieci zaangażowane były m.in. w tworzenie instrumentów, przygotowanie fotoreportażu czy dydaktycznej gry planszowej. W tym roku Organizator skupił się na edukacji w zakresie bezpiecznego obchodzenia się z odpadami oraz możliwości ich ponownego wykorzystania. Projekt wspiera Rada Programowa, w skład której wchodzą m.in. psycholog, pedagog i ekolog. Patronem honorowym Akademii Misia Haribo jest Towarzystwo Przyjaciół Dzieci.
Renata Stępień – specjalistka ds. zrównoważonego rozwoju w Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A. Realizuje projekty międzynarodowe w ramach Programu Inteligentna Energia Europa. Zaangażowana w projekt „EnergoSąsiedztwa”. Od marca 2012 roku ekspert Rady Programowej Akademii Misia Haribo.