Emalierstwo to rzemiosło znane od wieków i stosowane do zdobienia biżuterii. Technika wykonania sprawia, że przedmioty mogą cieszyć się nieprzerwanym blaskiem przez wiele stuleci.
Znana już starożytnym prężnie rozwijania w okresie średniowiecza i późniejszych epok obecnie przeżywa swój renesans.
Kolorowa sztuka starożytnych
Sztuka emalierska jest jedną z najstarszych wykorzystywanych już przez starożytne ludy. Zamiast drogocennych kamieni preferowano ozdabiać biżuterię stopionym szkłem. Pierwsze zapisy pochodzą z czasów starożytnych Egipcjan i Greków. Ci drudzy emaliowali wyroby złotnicze.
Jej szczytowy rozwój przypada na czasy bizantyjskie i okres średniowiecza.
Zaś sama emalia to rodzaj szkła, które zmienia barwę pod wpływem reakcji z metalami. Proces topnienia pozwala uzyskać emalii właściwą konsystencję: staję się twarda i szklista. Emalia pod wpływem reakcji zmienia barwę z białej na czerwoną czy z żółtej na fioletowa. Opanowanie sztuki je transformacji jest niezwykle trudne i czasochłonne.
Wgłębienia i kolory
Sztuka emaliowania żłobkowego polega na wykonywaniu wgłębień na powierzchni przedmiotu, który ma być dekorowany. Stosowano metody graweru, a także specjalne narzędzia wykonywane w złotnictwie zwane puncynami. Wyżłobione rowki wypełniało się różnokolorowymi emaliami.
Technika emalii żłobkowej była bardzo popularna w średniowieczu, a najlepsze warsztaty znajdowały się nad Mozą i Renem.
Jeden kolor wiele efektów
W przypadku emalii reliefowej zastosowanie znajduje jeden kolor, a właściwie jego różne nasilenie. Aby uzyskać kolor ciemniejszy wykonuje się głębsze nacięcia, jeśli zamierza się się uzyskać jaśniejsze barwy, nacięcia te są płytsze. Jest szeroko stosowana w branży złotniczej. Modelunki wykonuje na srebrze. Emalia reliefowa narodziła się we Włoszech w XV w.
Efekt kontrastu
Jej inna nazwa to emalia limuzyńska. Ta metoda pozwala na dekorowanie zarówno małych przedmiotów, jak biżuteria oraz tych większych. Polega ona na położeniu na podkładzie miedzianym ciemniej emalii, a następnie wykonaniu zdobienia emalią o kontrastowej barwie.
W przypadku korzystania z emalii przeźroczystej nakłada się grubsze i cieńsze warstwy, aby uzyskać odpowiedni efekt wizualny. Dwór burgundzki był kolebką narodzin tej techniki.
Biżuteria na bogato
Wykorzystywana najczęściej do pokrywania przedmiotów przestrzennych oraz wisiorów. Miały one różne kształty. Ich pokrywanie wymagało ogromnej wiedzy i kunsztu. Tego rodzaju przedmioty były wykonywane na zamówienie osób bogatych. Technika ta również narodziła się we Francji.
Technika emaliowania byłą wykorzystywana przez bardzo znanych i wybitnych artystów w złotnictwie. Można do nich zaliczyć Carla Faberge, rosyjskiego złotnika, dzięki któremu powstały słynne jaja carskie.
Przedmioty wykonane jedną ze sztuk emalierskich cechują się nie tylko mistrzostwem wykonania, ale także odpowiednią ceną, szczególnie w przypadku „starej” biżuterii. Nabycie cacka z epoki secesji może kosztować kilkanaście tysięcy złotych. Takie dzieła niewątpliwe są nie lada gratką dla miłośników biżuterii.