24. Międzynarodowe Biennale Plakatu Złoty Debiut im. Henryka Tomaszewskiego

Jak wiadomo, jedyną niezmienną rzeczą na świecie jest sama zmienność rzeczy. Formuła Międzynarodowe Biennale Plakatu zmieniała się przez lata. Zmieniały się miejsca ekspozycji i organizatorzy, regulamin, podział na kategorie, jak również charakter wystaw głównych i towarzyszących. Kategoria Złotego Debiutu została ustanowiona w 2002 r. podczas 18. Międzynarodowego Biennale Plakatu. Wówczas Komitet Organizacyjny w porozumieniu z Radą Programową Biennale, Muzeum Plakatu w Wilanowie oraz Akademią Sztuk Pięknych w Warszawie, uchwalił zmianę w regulaminie Biennale, na podstawie której powołano do życia nową, odrębną kategorię dla młodych twórców. Nową kategorię nazwano Złoty Debiut im. Henryka Tomaszewskiego. Impulsem do stworzenia tej kategorii była płynąca z wieloletniej praktyki refleksja. Dotąd w konkursie biennalowskim największe szanse mieli uznani graficy, dobrze osadzeni w środowisku. Dysponowali lepszym zapleczem technicznym, dłuższą praktyką, jak i większymi możliwościami, chociażby jeśli chodzi o dostęp do zamówień. W konkursie odpadali więc zwykle młodzi i początkujący autorzy, którzy musieli liczyć się z ograniczeniami technicznymi, brakiem zamówień na projekty, albo z uboższym warsztatem projektanta.

Złoty Debiut im. Henryka Tomaszewskiego stał się zjawiskiem bezprecedensowym wśród konkursów graficznych. Jedynie w ramach Międzynarodowego Biennale Plakatu organizuje się konkurs i wystawę dla debiutujących grafików. Patronat Henryka Tomaszewskiego, największego polskiego twórcy plakatów, wybitnego projektanta graficznego, wspaniałego pedagoga, niezwykłego człowieka, stanowi symboliczną i dosłowną nobilitację nagrody. Złoty Debiut ma stanowić dla początkujących twórców uroczyste wprowadzenie w świat projektowania graficznego. Przymiotnik "złoty", który zwykle kojarzy się z medalem olimpijskim, nadaje więcej chwały i prestiżu kategorii „debiutu". Pamiętajmy, że "złoty" oznacza również "drogocenny", ale także "autentyczny". Chodzi więc nie tylko o wysoką wartość, ale także o swoistą oryginalność i niepowtarzalność debiutu. Tymi cechami wyróżniały się dotychczas nagrodzone prace. Jak dotąd, laureatami nagrody Złoty Debiut byli: Dominika Różańska (2002), Franz Scholz (2004), Aleksander Czyż (2006), Anita Wasik (2008), Bob Lei (2010), Zofia Klajs (2012).

Międzynarodowe Biennale Plakatu jest imprezą wielowątkową. Wystawa główna będzie miała miejsce w siedzibie Muzeum Plakatu w Wilanowie, wystawa Złotego Debiutu im. Henryka Tomaszewskiego zostanie zorganizowana w Galerii Salon Akademii na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, natomiast wystawę prac jurorów będzie można zobaczyć w Centrum Kultury Łowicka. W skład komisji jurorów bieżącego Biennale weszli: Stephan Bundi (Szwajcaria), David Crowley (Wielka Brytania), Kenya Hara (Japonia), Jerzy Porębski (Polska), Silvia Sfligiotti (Włochy), Jakub Hakobo Stępień (Polska). W pierwszym etapie jurorzy poprzez internet oceniali prace zaprezentowane w formie elektronicznej. W drugim etapie konkursu jurorzy dokonują oceny wybranych prac podczas 3-dniowej sesji w Muzeum Plakatu w Wilanowie i wspólnie wybierają zwycięzców, w tym również laureata Złotego Debiutu im. H. Tomaszewskiego. Jurorzy przyznają projektom określoną ilość punktów, w skali od 0-5. Plakaty o najwyższej punktacji, zgodnie z proporcjonalnym rozkładem głosów, zostaną zakwalifikowane do wystawy i ostatecznej rywalizacji o nagrodę. Na 24. Międzynarodowe Biennale Plakatu 1672 autorów zgłosiło łącznie 3814 prac. Do momentu zamknięcia 1. etapu konkursu w kategorii Złotego Debiutu zarejestrowano 1213 nadesłanych prac.

Wystawa kategorii Złotego Debiutu odbędzie się w Galerii Salon Akademii, znajdującej się w siedzibie Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Umieszczenie ekspozycji w samym sercu akademickiego ośrodka sztuki nabiera aspektu symbolicznego. Organizatorzy liczą na zainteresowanie i oddźwięk środowiska, umieszczając prace młodych twórców w centrum instytucji akademickiej, w polu napięć artystycznych i twórczej aktywności. Właśnie tutaj można spodziewać się intelektualnego fermentu, inspirowanego i ożywianego konkursem oraz nagrodą pod patronatem naszego wybitnego grafika i pedagoga. Właśnie tutaj, na tej wystawie, można oczekiwać największych niespodzianek i zaskoczeń, prawdziwych nowości. Jednocześnie słuszność wyborów potwierdzi przyszłość. Nagroda Złotego Debiutu jest swego rodzaju motywacją i zachętą do pracy, nagrodą przyznawaną w uznaniu za świetnie rokujący start, a jednocześnie zachętą do dalszej pracy. Złoty Debiut jest wystawą spoza środowiskowych podziałów, bowiem uczestnicy dopiero stawiają pierwsze kroki w swojej branży. Na razie, choćby ze względów na wymogi zachowania zasad konkursu, nie powinniśmy przedstawiać nadesłanych prac i zakwalifikowanych artystów. Dlatego dla nas wszystkich cała wystawa będzie jedną wielką niespodzianką. Co na pewno zobaczymy na wystawie Złoty Debiut im. Henryka Tomaszewskiego? Odpowiedź jest prosta: przyszłość!

Autor tekstu: Rafał Nowakowski - kurator wystawy Złoty Debiut im. Henryka Tomaszewskiego