Prawo karne i jego podstawowy podział

Prawem karnym nazywamy zbiór przepisów prawnych, których rolą jest unormowanie kwestii odpowiedzialności karnej człowieka popełniającego czyny zabronione pod groźbą kary.

Podział prawa karnego według kryterium przedmiotu

Podstawowym podziałem prawa karnego jest podział według kryterium przedmiotu. Podział ten wyszczególnia prawo karne materialne, prawo karne procesowe oraz prawo karne wykonawcze.

Prawo karne materialne zajmuje się czynami zabronionymi, określa zasady, na jakich sprawca ponosi odpowiedzialność za ich popełnienie, opisuje także środki prawne wobec niego stosowane.

Prawo karne procesowe określane jest również mianem prawa karnego formalnego i stanowi zbiór norm prawnych regulujących sposób postępowania w sprawach dotyczących czynów, które przez prawo karne materialne uznane zostały za zabronione.

Prawo karne wykonawcze jest zbiorem norm prawnych, których celem jest określenie sposobów i czasu wykonywania kar, środków karnych i zabezpieczających, a także pozostałych rozstrzygnięć zapadających w procesach karnych.

Podział prawa karnego według kryterium zakresu stosowania

Innym szeroko uznawanym podziałem prawa karnego jest podział według kryterium zakresu zastosowania, który rozróżnia prawo karne powszechne, czyli prawo, któremu podlegają wszystkie osoby i dziedziny życia społecznego, oraz prawo karne indywidualne.

Prawo karne indywidualne określane bywa również prawem karnym specjalnym lub szczególnym i stanowi zbiór przepisów mających na celu ochronę określonych sfer interesów (tak jak w przypadku prawa karnego skarbowego) lub dotyczących określonej grupy osób. Przykładem prawa karnego indywidualnego, dotyczącego grupy osób, jest prawo karne wojskowe, stanowiące gałąź ściśle wyodrębnioną i zarezerwowaną wyłącznie dla osób, które pełnią lub pełnili służbę wojskową.

Artykuł powstał przy współpracy z: http://www.prawowroclaw.edu.pl/