Konsumpcja prywatna wspiera wzrost gospodarczy, jednak branża nadal będzie odczuwać trudności
Sektor detaliczny w Polsce korzysta na wyższych wydatkach gospodarstw domowych i rosnącym optymizmie konsumentów. W rezultacie detaliści wygenerowali wyższe obroty handlowe, ale duża konkurencja i okres deflacji cen przyczyniły się do spadku marż i niskich zysków. Firmy nadal będą korzystać na dobrych perspektywach dynamiki popytu, ale trudności wciąż będą odczuwalne. Głównymi wyzwaniami dla branży będzie utrzymująca się duża konkurencja, która poskutkuje dalszymi przejęciami w sektorze, elastyczne dostosowywanie się do zmieniających się preferencji zakupowych klientów, jak również planowane wprowadzenie nowego obciążenia podatkowego.
Prognozy zakładają, że polska gospodarka zanotuje solidne poziomy wzrostu gospodarczego, tj. 3,5 proc. w tym roku i 3,4 proc. w 2016 r. Gospodarka korzysta na dobrej sytuacji na rynku pracy potwierdzonej przez stopę bezrobocia najniższą od 7 lat oraz przyzwoitą dynamikę wzrostu wynagrodzeń. Ten ostatni czynnik jest dodatkowo wspierany w ujęciu realnym przez deflację, która jest obecna w polskiej gospodarce od połowy 2014 roku. W obliczu sprzyjającego otoczenia makroekonomicznego i wskaźników optymizmu konsumentów na poziomie najwyższym od 2008 roku rosną wydatki gospodarstw domowych. Przedsiębiorstwa odnotowują wyższy popyt potwierdzony przez dodatnią dynamikę sprzedaży detalicznej, zarówno w przypadku produktów codziennej potrzeby, jak i dóbr trwałego użytku.
Podczas gdy deflacja cen sprzyja sile nabywczej konsumentów, to dla firm sektora detalicznego przedłużający się okres spadku cen jest czynnikiem negatywnym. Odpowiednio wcześniejsze uzupełnianie stanów magazynowych nie pozwalało polskim detalistom - w większości sklepom spożywczym - na bieżące korzystanie ze spadku cen. Pomimo, że wyższe wydatki konsumentów wspierają handel detaliczny, to jednak gospodarstwa domowe część swojego dochodu przeznaczają na odbudowywanie oszczędności, a nie wyłącznie na konsumpcję. W obliczu wyższego popytu, ale także dużej konkurencji i niskich marż, detaliści byli w stanie wygenerować wyższe obroty handlowe, ale w wielu przypadkach osiągnięte zyski były niższe niż przyjęte założenia i cele. Aby pozostać rentownymi firmy poszukiwały możliwości zwiększenia zysków poprzez redukcję kosztów, wzrost udziału sprzedaży produktów premium, generujących zazwyczaj wyższe marże, jak również wprowadzanie dodatkowych kampanii marketingowych. Detaliści doświadczyli także zmieniających się preferencji zakupowych polskich klientów, dla których nadal ważnym kryterium wyboru jest cena, ale także oferta produktów czy bliskość sklepu. Połączenie takich korzyści jak atrakcyjne ceny, niedaleka lokalizacja sklepu czy dostosowywanie się do preferencji konsumentów przyczyniło się do rosnącej liczby sklepów dyskontowych w Polsce w ostatnich latach.
- Sektor handlu detalicznego korzysta na dobrych perspektywach popytu, które jednak nie wyeliminują trudności jakie będzie odczuwać branża, w tym dużej konkurencji i planowanego wprowadzenia nowego podatku dla detalistów. Zagraniczne sieci handlowe nadal będą dominować korzystając ze swojej pozycji negocjacyjnej i możliwości zaoferowania najbardziej atrakcyjnych cen dla klientów nawet pomimo obciążenia ich nową daniną - wyjaśnia Grzegorz Sielewicz, ekonomista Coface w Polsce.
Coface przewiduje, że otoczenie makroekonomiczne pozostanie sprzyjające dla sektora detalicznego wraz z dalszą poprawą na rynku pracy skutkującą w utrzymaniu wysokiej skłonności zakupowej gospodarstw domowych. Co pozytywne dla branży detalicznej, okres deflacji w polskiej gospodarce dobiega końca. Inflacja powróci do dodatniej dynamiki pod koniec tego roku i będzie stopniowo rosła na przestrzeni 2016 roku. W sektorze detalicznym będą zauważalne następujące trendy:
- Walka o wyższy udział w rynku w obliczu dużej konkurencji będzie negatywnie wpływał na marże detalistów.
- Niektóre podmioty, zwłaszcza te mniejszej wielkości i mniej rentowne będą podlegały procesom przejęć i akwizycji.
- Zagraniczne sieci handlowe planujące zwiększenie udziału rynkowego będą rozwijać się w mniejszych formatach branży detalicznej, jak chociażby sklepy „convenience". Ten format będzie nawet bardziej atrakcyjną formą biznesową, ponieważ nie będzie objęty nowym obciążeniem podatkowym nakładanym na sklepy wielkopowierzchniowe, które planuje wprowadzić polski rząd.
- Ciężar nowego podatku, który obejmie dużych detalistów zagranicznych i krajowych, zostanie prawdopodobnie przerzucony na finalnych klientów obniżając ich siłę nabywczą. Pomimo zawirowań na polskim rynku detalicznym, największe sieci handlowe będą jednak nadal przyciągać klientów dzięki możliwości zaoferowania najbardziej atrakcyjnych cen.
- Branża detaliczna, w tym sklepy spożywcze, wzmocnią rozwój części handlu internetowego swojej działalności, która to nie będzie objęta nowym podatkiem i wpasowuje się w rosnącą skłonność konsumentów do dokonywania zakupów online.
KONTAKT DLA MEDIÓW: Anna A. GUZIK - T. +48 22 465 02 22, M. +48 509 467 531 - E. anna.guzik@coface.com